متن کامل بیانیه مشترک هسته ای تهران و بازتاب آن در رسانه های جهان

متن کامل بیانیه مشترک هسته ای تهران و بازتاب آن در رسانه های جهان

روسای جمهور ایران، برزیل و نخست وزیر ترکیه در نشست سه جانبه در تهران پس از بحث و تبادل نظر بر یک بیانیه ده ماده ای توافق کردند.
متن این بیانیه به شرح زیر است:

1- ما بر تعهد به معاهده عدم گسترش سلاح های هسته ای و مواد مرتبط آن تاکید می کنیم و حقوق تمام اعضاء شامل جمهوری اسلامی ایران، در استفاده صلح آمیز و بدون تبعیض در تحقیق، توسعه، تولید و استفاده از انرژی هسته ای (همچنین چرخه سوخت هسته ای شامل فعالیت های غنی سازی) را یادآوری می کنیم.

2- ما اعتقاد راسخ خود را بیان می داریم که اکنون فرصتی بدست آمده است تا روندی رو به جلو در فضایی مثبت، سازنده و غیر تقابلی شروع تا به دوره ای از تعامل و همکاری رهنمون شود.

3- ما معتقدیم که تبادل سوخت هسته ای بستری برای شروع همکاری های مختلف، خصوصا همکاری های صلح آمیز هسته ای شامل ساخت نیروگاه هسته ای و راکتور های تحقیقاتی می باشد.

4- بر اساس این نکات، تبادل سوخت هسته ای حرکتی سازنده، رو به جلو و نقطه شروعی برای همکاری میان ملت ها است. چنین حرکتی باید به تعامل مثبت و همکاری در زمینه فعالیت های صلح آمیز هسته ای هدایت شود و از هرگونه تقابلی اعم از اقدامات ، رفتار و یا بیانیه های تهدید آمیزی که به حقوق و تعهدات هسته ای ایران تحت NPT لطمه می زند اجتناب گردد و همکاری هسته ای جایگزین آنها شود.

5- بر اساس موارد فوق، در راستای تسهیل همکاری هسته ای ذکر شده در بالا، جمهوری اسلامی ایران بر امانت گذاری 1200 کیلوگرم اورانیوم کم غنی شده (LEU) در ترکیه موافقت می کند. این مواد LEU در مالکیت ایران در ترکیه قرار خواهد داشت. ایران و آژانس امکان نظاره گری بر نگهداری ایمن از این مواد LEU را در ترکیه دارند.

6- ایران موافقت خود را با موارد فوق به آژانس ظرف هفت روز پس ازاین بیانیه اعلام می کند.متناسب با دریافت پاسخ مثبت گروه  وین (آمریکا، روسیه، فرانسه و آژانس) جزئیات بیشتر تبادل سوخت از طریق توافقنامه کتبی و ترتیبات مربوط بین ایران و گروه وین که به طور مشخص خود را متعهد به تحویل 120 کیلوگرم سوخت لازم برای راکتور تحقیقاتی تهران نموده اند، به تفصیل بیان می شود.

7- از زمانی که گروه وین تعهد خود را به شرایط و مفاد این بیانیه اعلام نماید، طرفین خود را به اجرای تعهدات موافقت نامه مندرج در بند 6 ملزم می نمایند. جمهوری اسلامی ایران پس از توافق نامه بند6، برای به امانت گذاشتن مواد با غنای کم (1200 کیلوگرم)،آمادگی خود را در طول یک ماه بیان خواهد نمود. گروه وین نیز مطابق همین توافقنامه در طول یک سال 120 کیلوگرم مواد مورد نیاز راکتور تحقیقاتی تهران را به ایران تحویل می دهد.

8- در صورتی که مفاد این بیانیه مورد توجه و احترام قرار نگیرد، ترکیه حسب درخواست ایران، LEU ایران را بدون هیچگونه شرطی و به سرعت به ایران برگشت می دهد.

9- ترکیه و برزیل از آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای تداوم گفتگوها با کشورهای 1+5 - کما فی السابق- در هر مکان از جمله در ترکیه و برزیل حول نگرانی های مشترک بر مبنای تعهدات دسته جمعی بر اساس مشترکات دو بسته پیشنهادی، استقبال می کنند.

10- ترکیه و برزیل از رویکرد سازنده جمهوری اسلامی ایران در پیگیری ایفای حقوق هسته ای کشورهای عضوNPT و پایبندی  اش به این معاهده قدردانی نمودند. متقابلا ایران نیز از تلاش های سازنده کشورهای دوست ترکیه وبرزیل درایجاد فضای همکاری و حمایت از حقوق هسته ای ایران تشکر نمود.

در شرایط فعلی لازم است نکات ذیل مورد توجه قرار گیرد:

* ضروری است کلیت بیانیه تهران مورد حمایت همه گروه‌ها و افکار سیاسی در جامعه قرار گیرد. اگر چه عده ای اعتقاد دارند که تبادل سوخت بر اساس فرمول بیانیه تهران می‌توانست قبل از این عملی شود تا فشار‌های سیاسی و اقتصادی کمتری به کشور وارد آید ولی در شرایط حساس کنونی به مصلحت نیست که بحث های اختلاف‌انگیز در مورد این موضوع حساس که به امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ارتباط مستقیم دارد مطرح شود. لذا همه گروه های سیاسی در عین این که ممکن است نسبت به عملکرد دولت در زمینه هسته ای اتفاق نظر نداشته باشند باید از مذاکرات و توافقات جاری حمایت نموده و مسئولین ذیربط را دراین برهه حساس یاری نمایند. تغییر سیاست یا انعطاف پذیری در استراتژی و ضرورت بهره‌گیری از تاکتیک و مانورهای حساس در راستای منافع ملی که به رای ولایت توشیح شده باشد بیان گر و نشان گر هوشیاری دست اندرکاران است بلوغ سیاسی و اخلاق سیاسی حکم میکند تا در باب مسایل ملی ورای جدول بندی های سیاسی نسبت به تصمیمات ملی بی تفاوت نباشند و و هم چنین ضرورت دارد تا دست اندرکاران و دولتمردان در جهت تنویر ذهن مردم به روشنگری و در زمینه ها وابعاد سیاسی تکنیکی و حقوقی این موافقت نامه جامعه مطبوعاتی و سیاسی را توجیه و مطلع نمایند. 

*در بیانیه تهران خواسته شده ازهرگونه تقابل اعم از اقدامات، رفتار يا بيانيه‌هاى تهديدآميزى که به حقوق ايران تحت ان.پي.تى لطمه زند اجتناب شود. ضروری است در توافقات آینده بر این نکته قویا تاکید شود که بیانیه تهران در صورت عدم پرداختن به موضوع تحریم های جدید در شورای امنیت معتبر خواهد بود. در غیر این صورت چنانچه بعد از اجرای توافق اخیر، امریکا و شرکایش دوباره فرایند تصویب قطعنامه را در شورای امنیت فعال نمایند، روشن نیست چه بهره ای از این موضوع نصیب جمهوری اسلامی ایران خواهد شد؟ لذا ضروری است در بیانیه ای که با گروه وین به امضا می رسد موضوع عدم اقدام علیه جمهوری اسلامی ایران در شورای امنیت به صراحت مورد تاکید قرار گیرد.

* بیانیه تهران بر تعامل هسته ای در مقابل تقابل هسته ای تاکید دارد. مناسب است دستگاه دیپلماسی کشور با بهره گیری از کلیه ظرفیت های موجود در کشور باب گفتگو با کشورهای 1+5 را در ابعاد مختلف موضوع باز کرده و در تعاملی سازنده و با در نظر گرفتن منافع ملی کشور از جمله با تاکید بر حق هسته ای در جهت حذف کلیه تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران و پاک شدن پرونده هسته ای ایران در شورای امنیت قدم بردارد. پرونده ایران مدتهاست با رفتار دو گانه و پارادوکسیکال گشورهای اروپایی و امریکا حالت امنیتی و سیاسی هدف دار به ان تحمیل شده بود هم اینک وقت ان رسیده است چون گذشته ماهیت حقوقی وتکنیکی داشته باشد و مرجع رسیدگی و بررسی کننده ان اژانس انرژی اتمی است لذا کشورهای عضو شورای امنیت بایست در مقابل ژست مثبت جمهوری اسلامی ایران در اصلاح دید و نگاه خود و افکار عمومی خود تلاش جدی انجام دهند.

* در شرایط فعلی اجتناب از سخنان تند و تحریک آمیز نتیجه ای جز قوی تر شدن موضع طرف مقابل در مخالفت با مواضع جمهوری اسلامی ایران در بر نخواهد داشت. لذا باید از هر گونه اظهار نظر عجولانه و نسنجیده اجتناب شود.

*اکنون که ترکیه و برزیل در صحنه هسته ای ایران فعالانه وارد کار شده اند، مناسب به نظر می رسد این دو کشورنیزدر مذاکرات آتی با مجموعه 1+5 حضور داشته باشند.

مذاکرات هسته ای کشور به مقطع حساسی رسیده است. لزوم هوشیاری همه اقشار از جمله مسئولین اجرایی کشور بر ادامه مذاکرات تا دستیابی کامل به حقوق جمهوری اسلامی ایران در فضایی تعاملی، به دور از هیاهو و جنجال، و با تکیه بر تمامی ظرفیت ها و امکانات ملی ضروری است.

مصالحه هسته‌ای ایران بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان داشت:

روزنامه کندین پرس چاپ کانادا در این باره نوشت، ترکیه توانست با راضی کردن ایران برای انتقال اورانیوم به خاک خود ایالات متحده را راضی کند که فعلا از فشارها برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه تهران دست بر دارد.

ایالات متحده امریکا البته هنوز به توافق‌نامه تهران اعتماد ندارد و معتقد است که ایران با این کار طرفند تازه‌ای برای دور ساختن پرونده هسته‌ای‌اش از گزند تحریم‌ها پیش گرفته است، اما نسبت به آن رویکرد منفی نیز نگرفته است.

خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد، حال این ایران است که منتظر پاسخ غرب برای انتقال اورانیوم به خاک ترکیه بر اساس توافق سه جانبه تهران است. در این میان چین نیز از توافق‌نامه‌ای که در تهران رخ داده، ابراز رضایت کرده و پیش‌بینی می‌شود این مسئله کار را برای اعضای غربی شورای امنیت که می‌خواستند ایران را تحت فشار گذاشته و تحریم‌های تازه‌ای را علیه ایران اعمال کنند، سخت کند.

روزنامه وینی پیج فری پرس، چاپ کانادا نیز در یادداشتی به قلم ساموئل سژو نوشت، توافق‌نامه اتمی تهران که با حضور روسای جمهور ترکیه و برزیل و ایران امضا شد تهدید نظامی‌ای که متوجه ایران بود را همان آن دفن کرد. این توافق‌نامه همچنین توانست ایران را از تهدید تحریم‌های جدید نیز دور کند. این تصمیم شگفت‌آور زمانی از سوی تهران اتخاذ شد که لویز ایناسیو لولا داسیلوا 12 ساعت پیش از آن با آیت الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی و محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران مذاکرات مفصلی را انجام داده بود. مذاکراتی که با الحاق رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه به نتیجه‌ای رسید که دنیا از آن متحیر ماند.

روزنامه وال استریت ژورنال نیز نوشت، با اعلام موافقت ایران به انتقال اورانیوم از خاک خود به کشوری دیگر شوکی به جامعه جهانی وارد شد. از این توافق‌نامه چین بی‌درنگ حمایت کرد تا کار بیش از پیش برای غربی‌ها سخت شود. اکنون ایران توانست با این کار نه تنها توپ را به زمین غربی‌ها بیندازد بلکه حمایت قاطع کشورهای ترکیه، برزیل و چین را نیز به خود جلب کند و برای مدتی تهدید تحریم را از خود دور کرده و احتمال هر گونه جنگ منطقه‌ای را نیز خنثی کند.

روزنامه السفير چاپ لبنان نیز در گزارشى از صدور بيانيه هسته‌اى تهران با حضور سران کشور ترکيه و برزيل، نوشت که نخستين برنده اين اتفاق، ايران بود.
السفير نوشت، بی‌شک از نتايج نخست توافق هسته‌اى با ايران، تحقق ثبات در منطقه‌ خاورميانه است. دستيابى به چنين توافقى در صورتى که از طريق آژانس بين‌المللى انرژى اتمى عملى شود، پيروزى بزرگى براى ايران به شمار خواهد رفت زيرا در اين صورت حق غنى‌سازى ايران و در نتيجه استفاده از انرژى پاک هسته‌اى به رسميت شناخته مى‌شود و اين همان چيزى است که ايران از ابتدا به دنبال آن بود.

به اعتقاد السفير، بنا بر اين توافق سازو کار دستيابى ايران نه تنها در دست قدرت‌هاى غربى نخواهد بود بلکه اين مسئوليت بر عهده ترکيه و برزيل قرار مى‌گيرد و علاوه بر اين، ايران قدرت خود براى غنى‌سازى در سطح بالاتر را حفظ کرده است.  

به نقل از سایت خبرآنلاین و سایت دیپلماسی ایرانی